Permacultuur

Wat is permacultuur?

Permacultuur is een goed doordachte en wetenschappelijk onderbouwde (ontwerp)methode om onze (natuurlijke) omgeving (opnieuw) in te richten.

1.  Wat is Permacultuur?

Het woord permacultuur is een samenvoeging van de Engelse termen “permanent agriculture“. Dit betekent letterlijk: permanente teelt, landbouw. Het doel van permacultuur is om duurzame ecologische systemen te ontwerpen die gezond voedsel opleveren én de bodem blijvend vruchtbaar maken en houden.

Het begrip is in de jaren 70 in Australië ontwikkeld door een aantal wetenschappers, in antwoord op de problemen die ontstonden door de monocultuur in de landbouw, het gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Terwijl biologische landbouw meer product en commercie gericht is, is permacultuur kleinschaliger en meer gericht op zelfvoorzienende landbouw. Hierbij wordt geen wisselteelt toegepast, waardoor grondbewerking overbodig is.

Permacultuur gaat uit van drie ethische principes:

1. Zorg voor de aarde; alle ecosystemen moeten zich kunnen ontwikkelen. Gebruik zo veel mogelijk herbruikbare bronnen.
2. Zorg voor de mensen. Mensen moeten toegang hebben tot hetgeen nodig is voor hun voortbestaan.
3. Overvloed delen met alle levende wezens.

Permacultuur gaat uit van meerdere ontwerpprincipes; bijvoorbeeld:

• Zorg voor een permanente laag organisch materiaal op de bodem; dit houdt de organismen in stand die zorgen voor een natuurlijk evenwicht en zo een gezonde bodem.
• Observeer, analyseer en reageer; wat heeft een systeem nodig en wat levert het dan op.
• Randen zijn overgangen en alle aparte elementen houden verband met elkaar.
• Gebruik en waardeer hernieuwbare grondstoffen.
• Ga uit van de plaatselijke geologische en natuurlijke omstandigheden.
• Zorg dat ieder element minstens 3 functies heeft. Voorbeeld: plant een hoogstam appelboom; functies: schaduw, voeding, steun voor klimplant als bonen of tomaten.

2.  Voor wie is permacultuur belangrijk?

Permacultuur biedt (nog) geen oplossing voor het op grote schaal voorzien van voedsel. Wel kunnen de ethische- en ontwerpprincipes een richtlijn zijn voor wereldwijde ontwikkelingen op het gebied van ethisch handelen en probleemoplossingen, zowel op sociaal gebied als op het gebied van klimaat en milieu. Verder kan ieder in zijn of haar directe omgeving starten met een eigen tuin of bloembak, en daarmee (deels) voorzien in eigen voeding.

In principe is permacultuur dus geschikt voor iedereen. Het biedt goede mogelijkheden om te experimenteren en de resultaten duurzaam te verbeteren.

3.  Hoe kan ik beginnen met een eigen permacultuurtuin?

Formuleer allereerst het doel van je tuin. Wil je vooral voedsel verbouwen, of haardhout, of vooral een beschut buitenzitje creëren, of heb je nog andere doelstellingen. Ook een combinatie van wensen is natuurlijk mogelijk, zelfs gewenst. Hoe meer functies een tuin vervult, hoe meer deze bijdraagt aan het welzijn van de gebruikers. Bekijk eerst de situatie van de tuin; ligging t.o.v. de zon, koude en warme wind en water. Planten zijn afhankelijk van zon, water, voedingstoffen en koolstofdioxide (wat wij uitademen). Afhankelijk van de lokale omstandigheden kiezen we voor een ontwerp dat warmte en licht opneemt (in gematigde klimaten) of voor meer een ontwerp dat minder zon licht opvangt maar meer schaduw produceert (warmere klimaten).

Samen bouwen aan D’n Hof van de Toekomst is samen werken aan onze gezondheid en de gezondheid van de bodem die wij onze kinderen nalaten.